Małe dziecko i jego umysł
[Data: 2011-05-31]
Małe dzieci to wyjątkowe istoty. Mimo swojego młodego wieku rozumieją podstawowe zasady świata fizycznego, jak to na przykład, że przedmioty nie mogą „teleportować” się z jednego miejsca na drugie. Teraz międzynarodowy zespół naukowców przysporzył im jeszcze więcej wyjątkowości, wykazując zdolność małych dzieci do formowania zaawansowanych oczekiwań, co do rozwoju nowych sytuacji. Badania, których wyniki opublikowano w czasopiśmie Science, zostały częściowo dofinansowane z projektu DISCOS (Zaburzenia i spójność ucieleśnionego ego) realizowanego w ramach sieci badawczo-szkoleniowej Marie Curie z budżetu Siódmego Programu Ramowego (7PR) UE.
Opracowany został model obliczeniowy procesów poznawczych małego dziecka, który wyposażył naukowców w środki do precyzyjnego przewidywania zaskoczenia małych dzieci w wyniku wydarzeń, które zakłócają ich koncepcję funkcjonowania świata fizycznego. Narzędzie umożliwia symulację swego rodzaju inteligencji – definiowanej przez ekspertów jako czyste rozumowanie – pozwalając naukowcom obliczyć prawdopodobieństwo konkretnego wydarzenia na podstawie informacji o zachowaniu przedmiotów.
Joshua B. Tenenbaum, jeden ze współautorów artykułu z Wydziału Neuronauk i Nauk Kognitywnych Massachusetts Institute of Technology (MIT) w USA, twierdzi że zespół odkrył ścisłe powiązanie między przewidywaniami modelu a faktycznymi reakcjami małych dzieci na takie zdarzenia. A zatem małe dzieci rozumują w podobny sposób – według ustaleń poczynionych przez zespół.
„Prawdziwa inteligencja polega na odnajdywaniu się w zupełnie nowych sytuacjach, które jednak mają pewne abstrakcyjne zasady wspólne z nabytym doświadczeniem oraz na wykorzystywaniu tej abstrakcyjnej wiedzy do efektywnego rozumowania w nowej sytuacji” – wyjaśnia profesor Tenenbaum.
Odkrycia dokonane w ramach tych badań podkreślają wagę podejmowanych ostatnio prac nad „inżynierią wsteczną” procesów poznawczych małych dzieci, badających niemowlęta w wieku 3, 6 i 12 miesięcy w celu ustalenia, co wiedzą na temat świata fizycznego i społecznego. Model obliczeniowy wykorzystany w badaniach nazywany jest „modelem idealnego obserwatora”. Naukowcy przewidywali, jak długo małe dzieci będą się przyglądać animowanym scenariuszom, które były zasadniczo zgodne z ich wiedzą o zachowaniu przedmiotów.
Pokazano na przykład kolorowe przedmioty 12-miesięcznym niemowlakom – 3 niebieskie i 1 czerwony. Przedmioty podskakiwały w pojemniku. Zespół zakrywał obraz po jakimś czasie i jeden z przedmiotów wyskakiwał z pojemnika przez otwór. Małe dzieci były zaskoczone, kiedy jeden z przedmiotów znajdujący się najdalej od wyjścia wyskakiwał z pojemnika, jeżeli obraz była zakryty przez zaledwie 0,04 sekundy. Zakrycie trwające 2 sekundy powodowało, że scenka traciła na atrakcyjności i niemowlaki były zaskoczone jedynie wtedy, kiedy rzadki (czerwony) przedmiot wyskakiwał jako pierwszy. W sumie zespół odkrył, że fakt wyskoczenia, liczba przedmiotów, które wyskoczyły oraz odległość miały znaczenie dla niemowlaków, jeżeli czas zakrycia był w połowie przedziału.
A zatem model pozwala precyzyjnie przewidzieć, jak długo niemowlęta będą się przyglądać temu samemu wyskoczeniu przy różnych scenariuszach, liczbie przedmiotów, położeniu przestrzennemu i opóźnieniu.
„Nie dysponujemy ujednoliconą teorią funkcjonowania procesów poznawczych, niemniej zaczynamy czynić postępy w opisie głównych aspektów funkcji kognitywnej, które wcześniej były opisywane jedynie intuicyjnie” – stwierdza profesor Tenenbaum. „Teraz opisujemy je matematycznie.”
Wkład w badania wnieśli naukowcy z Węgierskiej Akademii Nauk, Uniwersytetu IUAV w Wenecji we Włoszech, Centre National de la Recherche Scientifique, Institució Catalana de Recerca i Estudis Avançats (ICREA) i Universitat Pompeu Fabra w Hiszpanii oraz Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego w USA.
Więcej informacji:
Science:
http://www.sciencemag.org/
Działania Marie Curie w serwisie CORDIS:
http://cordis.europa.eu/fp7/mariecurieactions/home_en.html
Massachusetts Institute of Technology (MIT):
http://web.mit.edu/
Teksty pokrewne: 33234
Kategoria: Wyniki projektów
Źródło danych: Science; Massachusetts Institute of Technology (MIT)
Referencje dokumentu: Téglás, E., et al. (2011) Pure reasoning in 12-month-old infants as probabilistic inference. Science, publikacja internetowa z dnia 31 maja. DOI: 10.1126/science.1196404.
Indeks tematyczny: Koordynacja, wspólpraca; Ochrona srodowiska; Nauki biologiczne; Badania Naukowe; Aspekty spoleczne
RCN: 33465
http://cordis.europa.eu/fetch?CALLER=PL_NEWS&ACTION=D&SESSION=&RCN=33465